Omega-3: niet te onderschatten
Een goede omega-6 tot omega-3 verhouding, samen met een gezonde levensstijl en voeding, is onmisbaar voor een goed functionerend brein.
Elke cel in ons lichaam heeft een celmembraan. Dit is het omhulsel van de cel dat onder andere zorgt voor het binnenlaten van voedingsstoffen en het verwijderen van afvalstoffen. Ook zit in de celkern instructies (DNA) over hoe ons lichaam kan reageren op gebeurtenissen. Het is dus cruciaal dat dit membraan erg goed functioneert. Een erg belangrijke bouwsteen in de celmembraan zijn de omega-3 vetzuren.
Omega-3 haal je uit voeding, met name uit vis, schaal- en schelpdieren. Deze dieren halen hun omega-3 dan weer uit algen en zeewieren. Echter, dit zee voedsel staat nog maar zelden op het menu, en het wordt ook afgeraden om vaak vis te eten omwille van de toxische stoffen die ondertussen in alle oceanen talrijk aanwezig zijn. En de ruime overvloed van omega-6 in onze westerse keuken (denk maar aan aan de vele plantaardige oliën), onderdrukt ook nog eens de activiteit van omega-3.
Dus, het is in je belang om de juiste verhoudingen van de omega vetzuren in je celmembraan te onderhouden.
Waarom de omega-3 zo belangrijk is
Onze gezondheid wordt sterk beïnvloed door de voeding die we consumeren. Omega-3 vetzuren, zoals ALA, EPA en DHA, staan bekend om hun ontstekingsremmende eigenschappen. Hoewel dit een belangrijk aspect is, spelen ze ook een cruciale rol bij andere aspecten van onze gezondheid.
Ten eerste zijn omega-3 vetzuren essentieel voor een gezonde bloedstolling, waardoor ze helpen bij het voorkomen van bloedklonters. Daarnaast dragen ze bij aan een goed functionerend immuunsysteem door het bestrijden van ziekteverwekkers en het reguleren van immuunreacties. Bovendien zijn ze betrokken bij celregeneratie, waardoor ze belangrijk zijn voor wondgenezing en het herstel van beschadigde weefsels. Omega-3 vetzuren spelen zelfs een rol bij het reguleren van genexpressie en hormonale balans.
Een goed functionerend immuunsysteem betekent ook dat het zijn opruimfunctie kan uitvoeren, zoals het verwijderen van overtollige en beschadigde cellen. Als dit niet regelmatig gebeurt, riskeren we een opstapeling van afval. Dit kan bijvoorbeeld resulteren in de vorming van zogenaamde ‘plaques’, waarbij de neuronen gestoord worden in hun werking en neurodegeneratieve ziekten zoals Alzheimer zich kunnen ontwikkelen.
Maar laten we niet het belang van omega-6 vetzuren vergeten. Net als omega-3 vetzuren zijn ze cruciaal voor onze gezondheid, omdat ze betrokken zijn bij ontstekingsprocessen, bloedstolling en celgroei. Het draait echter allemaal om balans. Een overmaat aan omega-6 vetzuren kan de ontstekingsreacties versterken, daarom is het handhaven van een evenwichtige verhouding tussen omega-3 en omega-6 vetzuren van vitaal belang voor een optimale gezondheid.
Helaas is de balans vaak verstoord in het westerse dieet. We consumeren doorgaans te veel omega-6 vetzuren, verzadigde vetten en transvetten, en te weinig omega-3 vetzuren. Deze onevenwichtigheid kan leiden tot een scala aan gezondheidsproblemen. Het aanvullen van omega-3 vetzuren kan daarom voor velen van belang zijn om deze onbalans te corrigeren.
Omega-3 is één van de meeste onderzochte voedingsstoffen ter wereld: onderzoeken naar Omega-3. We zitten momenteel aan bijna 40.000 onderzoeken, het belang kan duidelijk niet onderschat worden.
Welke omega-3 neem ik best?
Omdat omega-3 erg fragiel is en sterk onderhevig aan oxidatie, is het essentieel dat je een visolie van hoge kwaliteit kiest. Vaak is de herkomst van visolie supplementen op de markt onduidelijk. Zijn ze duurzaam verkregen? Bevatten ze nog toxische stoffen die vaak in vissen worden aangetroffen? Hoe oud is het supplement? Zitten er voldoende antioxidanten in, enzovoort.
Wil je een supplement van zeer goede kwaliteit en eerst je huidige omega-3-status weten voordat je een kuur start? Neem contact met me op, en ik zorg voor de juiste begeleiding.
Wat zijn vetten en vetzuren?
Een vetzuur is een scheikundig onderdeel van de meest voorkomende vetmolecule in onze voeding: de triglyceride. Zo’n 95% van alle vetten in ons lichaam zijn triglyceriden. Daarnaast vinden we in veel mindere mate ook nog andere vormen van vetten terug: de fosfolipiden, cholesterol (eigenlijk niet echt een vet), ceramiden, en andere.
Vetzuren kunnen makkelijk oxideren, vooral de onverzadigde vetzuren zijn hier erg gevoelig aan. Door de aanwezigheid van water (hydrolyse) kunnen de vetzuren loskomen uit de triglyceride en gaan ze nog verder oxideren. Hierdoor worden ze ranzig, veranderen ze van kleur en krijgen ze een vieze smaak. Om dit te voorkomen voegt men vaak antioxidanten toe, zoals vitamine C en vitamine E uit planten en fruit.
Afbeelding van een triglyceride. Aan de linkerkant zie je een glycerolmolecule. Hieraan kunnen tot drie vetzuren verbonden worden. In bovenstaande figuur, van boven naar onder:
palmitinezuur C16H32O2 (onverzadigd vetzuur)
oleïnezuur C18H34O2 (enkelvoudig onverzadigd omega-9 vetzuur)
alfa-linoleenzuur C18H30O2 (meervoudig onverzadigd omega-3 vetzuur)
